Triết học

Duy tuệ thị nghiệp

Lý tưởng giáo dục và những phương pháp thực hiện lý tưởng này, hiển nhiên Phật giáo đã có một lịch sử rất dài. Phạm vi hoạt động của nó không chỉ giới hạn chung quanh những tàng kinh các, hay những pháp đường của các Tăng viện.

Lý tưởng giáo dục và những phương pháp thực hiện lý tưởng này, hiển nhiên Phật giáo đã có một lịch sử rất dài. Phạm vi hoạt động của nó…

Tuệ Sỹ

Các tông phái của đạo Phật (Tựa)

Nếu nắm vững những điều được sách trình bày, có thể nói chúng ta sẽ có căn cơ vững chãi để tiến vào những vấn đề khúc mắc trong toàn bộ tư tưởng triết học của Phật giáo.

Nếu nắm vững những điều được sách trình bày, có thể nói chúng ta sẽ có căn cơ vững chãi để tiến vào những vấn đề khúc mắc trong toàn…

Tuệ Sỹ

Nhân đọc Triết Học Thế Thân (bản dịch Việt)

Điểm nổi bật là hầu như tuyệt đại đa số những người học Duy thức từ Thế Thân đều có xu hướng Duy tâm luận theo nghĩa: “ngoài thức, không có gì hết.” Điều kỳ dị hơn nữa là, nói theo cách nói của Lê Mạnh Thát, “thất bại kỳ dị nhất của nhiều nhà nghiên cứu hiện đại quy kết nơi Thế Thân một thứ duy tâm luận tuyệt đối, theo đó ngoài thức không có gì tồn tại.

Điểm nổi bật là hầu như tuyệt đại đa số những người học Duy thức từ Thế Thân đều có xu hướng Duy tâm luận theo nghĩa: “ngoài thức, không có gì hết.”

Tuệ Sỹ

“Có sống bên cạnh Tuệ Sỹ và Lê Mạnh Thát từ ngày này qua ngày khác, trong những hoàn cảnh khác nhau thì mới may ra cảm nhận đôi chút tác phong thiền sư kín đáo toát ra một cách tự nhiên, một cách vô công dụng hạnh từ đời sống thường nhật và tinh thần diệu nhập của hai vị.”

— Nguyên Tánh - Phạm Công Thiện

Nền tảng Kinh Tế Học theo cách nhìn Phật Giáo

Sự hoàn thiện đạo đức dĩ nhiên là mục đích cao quý của sự tu tập trong Phật giáo, nhưng bị bỏ đói thì không ai hành thiền được. Điều này được ám chỉ đến trong một câu nói của đức Phật: “mọi chúng sinh đều do thực phẩm mà tồn tại”.

Sự hoàn thiện đạo đức dĩ nhiên là mục đích cao quý của sự tu tập trong Phật giáo, nhưng bị bỏ đói thì không ai hành thiền được. Điều…

Tuệ Sỹ

Dẫn vào Duy Thức học

Thành duy thức là tên gọi chung cho hai tác phẩm của Thế Thân (Vasubandhu): Nhị thập luậnTam thập luận, trong đó tác giả chứng minh tất cả tồn tại duy chỉ là thức.

Thành duy thức là tên gọi chung cho hai tác phẩm của Thế Thân (Vasubandhu): Nhị thập luậnTam thập luận, trong đó tác giả chứng minh tất cả tồn tại duy chỉ là thức.

Tuệ Sỹ

Nghiệp trong triết học – Tôn giáo Ấn Độ

Trong các Veda chưa hề thấy xuất hiện ý niệm về tái sinh luân hồi, và do đó cũng không hàm chứa ý niệm giải thoát. Mặc dù đây sẽ là những ý niệm then chốt trong các luận giải về nghiệp của các hệ tư tưởng tôn giáo sau Veda.

Trong các Veda chưa hề thấy xuất hiện ý niệm về tái sinh luân hồi, và do đó cũng không hàm chứa ý niệm giải thoát. Mặc dù đây sẽ…

Tuệ Sỹ

Sự hủy diệt của một trào lưu tư tưởng

Từ trong lòng Tánh Không luận đi ra, người ta thử thay đổi các bình diện biểu lộ của nó, rồi qua những gì sẽ đạt được, trong lãnh vực suy lý cũng như trong lãnh vực sinh hoạt thực tế, luôn luôn có những tiếng nói nghe ra như những cơn gió rì rào giữa cái sa mạc của hư vô: ý nghĩa của một cứu cánh nào đó – cũng suy lý hay đời sống – như một ngôi sao trên bầu trời của sa mạc.

Chúng ta không hỏi “Tánh Không luận là gì?” không phải vì đó là một cứu cánh bất khả thuyết hay bất khả tư nghị. Nhưng, bởi vì chúng ta cần phân tích và trật tự của Phân tích.

Tuệ Sỹ

Nhân đọc “Tìm Hiểu Nhận Thức & Tánh Không” của GS Hồng Dương

Những bài viết của Giáo sư trong tập này là cảnh giói tư tưởng được nỗ lực khám phá theo hai nhãn tuyến: tánh Không và tư duy toán học.

Những bài viết của Giáo sư trong tập này là cảnh giói tư tưởng được nỗ lực khám phá theo hai nhãn tuyến: tánh Không và tư duy toán học.

Tuệ Sỹ

Truy tìm tự ngã

Chúng ta hãy khởi đầu đọc kinh Kim-cang như một tác phẩm văn học. Giá trị văn học là sự biểu hiện thẩm mỹ của nội dung tư tưởng. Kinh Kim- cang được soạn tập bằng tiếng Phạn tiêu chuẩn, nhưng rất tiếc chúng ta không thông thạo thứ cổ ngữ này, nên cũng chắc chắn là không thể hiểu hết những tư tưởng ẩn áo của kinh hàm chứa trong các từ ngữ và các câu văn.

Chúng ta hãy khởi đầu đọc kinh Kim-cang như một tác phẩm văn học. Giá trị văn học là sự biểu hiện thẩm mỹ của nội dung tư tưởng.

Tuệ Sỹ

Tư tưởng Phật Giáo đối diện với hư vô

Những nan giải được nêu lên cho tánh Không luận là người ta có được quyền coi nó như một hư vô luận hay không? Chắc chắn, tánh Không và hư vô có thể được hiểu như là đồng nghĩa. Như vậy, đến mức độ nào thì thứ hư vô luận này được coi như là phương tiện để đạt đến một chân lý tuyệt đối nào đó; và trong một mức độ nào thì tánh Không là cứu cánh của phương tiện diễn đạt ấy?

Những nan giải được nêu lên cho tánh Không luận là người ta có được quyền coi nó như một hư vô luận hay không?

Tuệ Sỹ